Trump beleeft zijn Truss-moment

Hij zal het waarschijnlijk niet zo zien en misschien hebben we ongelijk, maar het lijkt er in ieder geval op dat Trump gisteren gedwongen door de Amerikaanse obligatiemarkten zijn voorgenomen beleid heeft moeten aanpassen. Met zijn beleid van importheffingen probeerde Trump de kapitaalmarktrente omlaag te krijgen. Als gevolg van zijn voorgenomen belastingverlagingen zullen er bij de Amerikaanse overheid minder belastingopbrengsten ontvangen worden. De rente op de zeer forse staatsschuld kan daardoor nog moeilijker betaald worden. Een lagere rente zou deze last wat kunnen verlichten. Aanvankelijk leek Trump dit te lukken; de 10-jaarsrente daalde afgelopen weken van bijna 4,8 procent kort voor zijn inauguratie in januari naar ongeveer 3,9 procent vorige week. Maar deze week steeg de rente in korte tijd aanzienlijk, tot boven de 4,5 procent. Iets wat we sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw niet meer hadden gezien. De redenen die hiervoor worden genoemd zijn divers. Zo moest de Amerikaanse overheid deze week diverse obligatieveilingen doen ter herfinanciering van aflopende leningen.

Ook ging in de wandelgangen het gerucht dat China, een hele grote financier van de Amerikaanse staatsschuld, grote plukken obligaties aan het verkopen was (en dan stijgt de rente). Feit is dat hedgefunds de afgelopen dagen veel obligaties verkochten om cash te verkrijgen voor de opgelopen marginverplichtingen. Maar het zou ook kunnen dat de obligatiemarkt de vertrouwensbreuk (Amerikaanse staatsobligaties staan als zeer veilig bekend) en de onzekerheid die Trump met zijn beleid veroorzaakt niet langer zag zitten en besloot om in te grijpen. Volgens Bloomberg zei Trump gisteren tegen journalisten dat hij gekeken had naar de obligatiemarkt toen hij zijn besluit nam. Eerder beleefde premier Liz Truss van het Verenigd Koninkrijk in 2022 ook al iets dergelijks toen de obligatiemarkt tegen haar voorgenomen beleid in opstand kwam. Zij en haar regering zijn toen vervolgens afgetreden. Met de regering Trump is het niet zover gekomen, maar men is wel bijgedraaid.

Het gedraaide beleid uit zich concreet in een heffingspauze van 90 dagen. Dit geeft de Fed mooi de tijd om de ontwikkeling van de inflatie te monitoren. De heffingspauze houdt in dat elk land dat handeldrijft met de Verenigde Staten, behalve China, een importheffing krijgt van 10 procent, maar dat de per 2 april opgelegde wederkerige heffingen vooralsnog niet van kracht worden. De heffingen op staal, aluminium, auto’s en auto-onderdelen blijven wel van kracht evenals de eerder opgelegde importheffingen aan Canada en Mexico (exclusief de items die onder het North American Free Trade Agreement vallen). Maar de Europese Unie krijgt in ieder geval de komende 3 maanden te maken met een importheffing van 10 procent en niet van 20 procent. China, dat gisteren hard terugsloeg met een importheffing van 84 procent op Amerikaanse goederen, krijgt van Trump nu een heffing van 125 procent op Chinese goederen. Tussen deze twee landen is de handelsoorlog dus verder geëscaleerd.

De heffingenpauze deed beleggers massaal terugkeren op de stevig gedaalde markten van afgelopen dagen. Op Wall Street werd de op 2 na grootste winst sinds de Tweede Wereldoorlog gerealiseerd. Opmerkelijk is dat Trump eerder op de dag opmerkte dat het een goed moment was om aandelen te kopen. Op Truth Social poste hij ‘be cool, this is a great time to buy’. Ook opmerkelijk is dat de Amerikaanse obligatiemarkt nog niet overtuigd lijkt; de kapitaalmarktrente is slechts lichtjes gedaald. In Azië steeg de Japanse Nikkei index met ruim 9 procent, de index van Hongkong bleef logischerwijs achter met een plus van zo’n 1,9 procent. De Amsterdamse AEX ging vertraagd open vanwege de grote vraag naar de afgestrafte aandelen. Uiteindelijk verscheen er een plus van 6,8 procent op de borden.

Fed maakt zich zorgen om handelstarieven

Je zou het door het geweld op de financiële markten haast vergeten, maar ook het gebruikelijke nieuws op de financiële markten gaat gewoon door. Zo werden gisteren de notulen van de laatste vergadering van het FOMC, het beleidscomité van het stelsel van Amerikaanse centrale banken, gepubliceerd. Uit deze notulen blijkt dat, net als de rest van de wereld, ook de beleidsmakers van de Federal Reserve zich zorgen maken over het importbeleid van Trump. In de notulen werd het handelsbeleid 18 keer aangestipt terwijl ‘Liberation Day’ toen nog moest komen. Ook blijkt uit de notulen dat men het onderling niet eens was over de Amerikaanse economische vooruitzichten maar wel dat de economie tekenen ging vertonen van een gevreesde stagflatie. Dat wil zeggen een hogere inflatie bij een stagnerende economische groei. Mocht er zich inderdaad een stagflatiescenario ontwikkelen, dan staat de Fed pat. Het rentewapen kan dan niet gebruikt worden. Om de inflatie binnen de perken te houden zou men de rente willen verhogen terwijl men juist voor het aanjagen van de economische groei de rente zou moeten verlagen.