De rentegevoeligheid van een obligatie geeft aan in welke mate haar koers beweegt wanneer de rente met 1% stijgt of daalt. Dat is interessant om te weten tegen de achtergrond van zowel een rentestijging als een rentedaling. In het laatste geval kan de koers van een obligatie stijgen.
Bekijken we bijvoorbeeld het geval van een obligatie met een looptijd van 10 jaar, een coupon van 4% en een gevoeligheid van 6. In geval de rente met 1% wordt verlaagd, zal de waarde van de obligatie met 6% stijgen. Het betreft hier een heel makkelijke oefening: rentegevoeligheid (6) x beweging in de rente (1) = 6.
De meest gevoelige obligaties zullen het sterkst in koers stijgen wanneer de rente daalt. Het omgekeerde is uiteraard ook het geval. Maar we mogen duration niet verwarren met looptijd.
Belangrijke elementen: de looptijd en de coupon
Duration is een maatstaf voor rentegevoeligheid van obligaties. Hoe langer de resterende looptijd, des te sterker obligatiekoersen reageren op een renteverandering en hoe hoger de duration. Vuistregel hierbij is: stijgt of daalt de rente met 1%, dan fluctueert de waarde van de obligatie met 1% maal de duration. Maar er moet ook rekening gehouden worden met de coupon van de obligatie.
Hoe hoger de coupon, hoe groter de rentegevoeligheid zal zijn. En omgekeerd: hoe lager de coupon, hoe lager de rentegevoeligheid. Dit mechanisme is makkelijk te begrijpen: de belegger kan een herinvestering doen aan betere/minder goede voorwaarden.
Naargelang van de rentevoeten stijgen of dalen, zal gekeken worden naar obligaties met kortere of langere looptijden. Op voorwaarde uiteraard dat alle andere componenten ongewijzigd blijven.
Eén en ander moet uiteraard gezien worden tegen de achtergrond van iemand die van plan is om zijn obligaties tussentijds te verkopen. Wie zijn obligaties aanhoudt tot de vervaldatum, zal ze tijdens de looptijd misschien in koers zien bewegen. Maar wanneer de vervaldatum nadert, zal de koers richting 100% stijgen en zal de rentegevoeligheid afnemen.
De coupon kan anderzijds het verschil maken tussen 2 obligaties met dezelfde looptijd.
De grafiek hierboven toont het verschil aan tussen de obligatie AB InBev (BR:ABI) met looptijd tot 2022 en deze met looptijd tot 2042. De invloed van de rente op de koers van de langerlopende obligatie zal ingrijpender zijn dan op die met de kortere looptijd.